In elk handje een biljet van duizend: vondeling blijkt lot uit loterij

Een arme arbeider vindt een mandje met een baby en neemt de vondeling mee naar huis, terwijl hij al acht kinderen heeft. Maar dan ontdekt hij in het mandje een kapitaal aan bankbiljetten. En een briefje: het geld is voor degene die de baby in huis neemt. Van de achttiende tot in de twintigste eeuw stonden zulke verhalen in allerlei versies in de krant onder koppen als ‘Een schatrijke vondeling’. Zo vaak dat journalisten ze zelf gingen wantrouwen: ‘Nog steeds doet de legende de ronde dat er ontelbare malen vondelingen zijn gevonden, die aan hun vinders fortuin brachten.’ Lees verder

Antisemitisme in christelijke leesboekjes over bekeerde joden

Joden haten christenen. Joden hebben grote neuzen. Joodse ouders mishandelen hun kinderen als die belangstelling tonen voor Jezus. Dat konden christelijke schoolkinderen allemaal leren uit leesboekjes en jeugdromans die de afgelopen twee eeuwen in hoge oplagen verschenen. Deze verhalen over joden die zich bekeren tot het christendom mengen filosemitisme met antisemitische vooroordelen, stereotypen en folklore. Journalist en taalhistoricus Ewoud Sanders promoveert vandaag in Nijmegen op een studie van deze giftige literatuur, die nog steeds verkocht wordt. Lees verder

Horrorclowns: folklore voor de Pokémon- en Instagramgeneratie

Het circus duurt al een week of drie: in meer dan vijftig plaatsen in Nederland verschenen horrorclowns. Deze folklore bestond al in andere landen en brak deze maand ook in ons land door. De politie pakte 26 clowns op, het merendeel minderjarig. Twee killerclowntjes waren pas 12, één was een meisje van 14 met een nepmes. In negen gemeenten gingen meutes scholieren op jacht naar clowns die een rendez-vous aankondigden op Instagram. Het is een nieuw soort traditie, die net als flashmobs en Pokémon Go het virtuele verbindt met de straat. Lees verder

Halloween: de horrorclowns zijn terug (en ze rijden in witte busjes)

Clowns zijn eng, witte busjes zijn eng, dus clowns in witte busjes zijn dubbel eng. En dan moet het ook nog Halloween worden. Op Engelse en Franse straten verschenen in oktober opnieuw de horrorclowns die daar een jaar geleden ook al paniek zaaiden. In Frankrijk hield de politie voor een school een clowntje aan van dertien jaar oud. In Engeland zat achter het masker een meisje van achttien. Net als vorig jaar gaat het bij de clownsverschijningen om een mix van geruchten, verzinsels en practical jokes. Lees verder

Massahysterie in Zuid-Amerika door Charlie Charlie Challenge

In Mexico en Peru zijn scholieren slachtoffer geworden van massahysterie door de Charlie Challenge, waarbij kinderen met potlood en papier een geest oproepen. In Argentinië wordt onderzocht of een geval van zelfmoord verband houdt met de rage, maar de meest voorkomende verschijnselen zijn flauwvallen en stuiptrekkingen. In Nederland zijn dergelijke reacties uitgebleven. Uit onderzoek blijkt dat massahysterie in westerse landen eerder wordt getriggerd door angst voor gas, gif of terrorisme, dan voor boze geesten. Lees verder

Voor de duivel niet bang: kinderen en de Charlie Challenge

Christelijke schooldirecteuren verbieden kinderen om in de klas met twee potloden en papier de geest van Charlie op te roepen: ‘Door dit “spel” proberen geesten uit de duisternis jouw leven binnen te dringen.’ Anderen verbieden de Charlie Challenge omdat kinderen er nachtmerries van krijgen. Zijn die zorgen gerechtvaardigd? Niet meer of minder dan zorgen over griezelfilms, enge games en andere middelen waarmee kinderen zichzelf en de wereld uitdagen. En ook waarschuwingen voor de satan kunnen kinderen bang maken. Lees verder

Charlie Charlie heeft familie: Sarita Sarita, Carlos Carlos en Willy Willy

Binnen een dag of drie was hij op alle Nederlandse scholen bekend: Charlie, de Mexicaanse geest die je kunt oproepen met twee potloden en een vel papier. Was Charlie een demon, een jongetje dat zelfmoord had gepleegd, of het slachtoffer van een auto-ongeluk? En als hij uit Mexico kwam, waarom heette hij dan Charlie en niet Carlos? We gaan op familiebezoek in Venezuela en Argentinië en ontmoeten Sarita Sarita en Carlos Carlos. De Charlie Challenge: wereldomspannende jeugdcultuur in de tijd van Youtube en Twitter. Lees verder

De duivelsbaby van Hull House

In 1913 werd in Chicago een duivelsbaby geboren. De zuigeling rukte de sigaar uit de mond van zijn vader en kon binnen een dag al lopen en vloeken. Hij had puntige oren, gespleten hoefjes en een staartje. Zes weken lang verdrongen sensatiezoekers en bedevaartgangers elkaar op de stoep van Hull House, een buurthuis voor immigranten, om een glimp van hem op te vangen. Ze vonden er geen duivelskind, maar wel Jane Addams. Een vrouw met een sympathiek oor voor hun verhalen, die zich afvroeg: waarom vertellen mensen zoiets? Lees verder

Nieuwjaarsopruiming: de laatste broodjes aap van 2014 (3/3)

De laatste broodjes aap van 2014 gaan deze week weg met kwantumkorting. Deel 3/3: fabeldieren, evergreens en als extraatje drie verhalen waar de jury nog niet uit is. In Frankrijk werd een tijger gespot, in Rijswijk een lynx. Een Argentijnse weerwolf haalde de wereldpers, net als een zwangere Egyptenaar. En: is het echt zo dat IS steden bombardeert met schorpioenen? Negen sterke verhalen met het kwaliteitsstempel van internationale nieuwsmedia en persbureaus. Lees verder

Kerststerren: het rode gevaar

Rood is de kleur van kerstmis, maar ook van gevaar: is de kerstster een feestelijke kamerplant, of een katten- en bejaardenmoordenaar? Het hoort bij de kerstrituelen: waarschuwingen tegen het dodelijke gif van de kerstster. De plant zou vooral een gevaar zijn voor katten, honden, kinderen en bejaarden. Om dat te testen gaven onderzoekers 46 ratten een week lang alleen kerstster te eten. Conclusie: de plant is ongevaarlijk. Lees verder