De spookauto

Op zoek naar een lift ziet een man uit de mist geluidloos een auto opdoemen, die langzaam tot stilstand komt. Hij opent dankbaar het portier en stapt in. De auto vervolgt zijn weg, maar… de stoel van de bestuurder is leeg. Verstijfd van angst kijkt de lifter toe terwijl de spookauto op een bocht in de weg afrolt. Dan verschijnt door het open raampje aan de bestuurderskant een hand, die het stuur grijpt en de auto de bocht laat nemen. De oplossing van het mysterie blijkt niet bovennatuurlijk: de bestuurder liep naast de auto om hem te duwen. Lees verder

Het spook van Assen

In de herfst van 1965 was Assen in de ban van een spook. Een in het zwart gehulde verschijning met gloeiende ogen maakte ‘s avonds de straten onveilig. De griezel heette Belphégor, naar de Franse televisieserie over ‘het spook van het Louvre’ die kort daarvoor was uitgezonden. Pas dertig jaar later maakten de daders zich bekend. Verkleedpartijen om anderen bang te maken zijn een oude én springlevende traditie: in de 19e eeuw dosten grappenmakers zich met een wit laken uit als spook, tegenwoordig zetten ze het masker op van een horrorclown. Lees verder

Moderne mythe: de raven van de Tower en het lot van Engeland

Als de raven verdwijnen uit de Tower van Londen, zal Groot-Brittannië ten onder gaan. Dat is, zo horen miljoenen toeristen per jaar, een oeroud verhaal. In tegendeel, ontdekte een Amerikaanse historicus: de raven raakten pas verknoopt met het lot van de Britse natie tijdens de Tweede Wereldoorlog. En ze huizen pas in de Tower sinds het eind van de negentiende eeuw. Hoe de raaf van een onheilsbode transformeerde tot nationale mascotte: de geboorte van een moderne mythe. Lees verder

Retour afzender: stenen souvenirs die ongeluk brengen

De beheerders van de Australische heilige berg Uluru ontvangen al jaren pakjes met excuusbrieven en stukken rots: de ‘sorry rocks’. Toeristen die stenen meenemen van heilige plekken wijten ongeluk dat hen treft aan hun overtreding en sturen hun souvenirs retour naar de plaats van herkomst. ‘Spijtstenen’ zijn een wereldwijd fenomeen: ze zijn ook bekend op Hawaï, in Thailand, Ierland en Zweden. Over de ongemakkelijke verhouding tussen massatoerisme en magie: ‘Ik weet niet of ik het moet geloven, maar ik heb het maar niet getest.’ Lees verder

Japanse geesten: horror met historie

Bleke vrouwen in een wit gewaad, met een gordijn van verward zwart haar voor hun gezicht. Wraakzuchtig en onverzoenlijk glijden ze zwijgend op hun doel af: Japanse geesten scoren een tien op de schaal van horror. Voor westerse filmkijkers zijn ze nog steeds betrekkelijk nieuw, maar in Japan bestaan ze al eeuwen. In het boek Yurei: The Japanese Ghost vertelt de Amerikaanse manga-vertaler en schrijver Zack Davisson over hun geschiedenis in kunst en folklore.Terug naar de duistere bronnen van Ringu, de film over de geest met de moordende videotape. Lees verder

De Vliegende Hollander is een volksverhaal, maar geen volks verhaal

De Vliegende Hollander is een Eftelingattractie, een opera van Wagner en een bijnaam voor voetballers (die zweefduik van Van Persie!). En, natuurlijk, een oeroud Nederlands volksverhaal over de goddeloze kapitein Van der Decken, die voor straf tot de Dag des Oordeels de zeven zeeën bevaart met zijn spookschip. Maar een nieuwe studie laat zien dat zijn verhaal helemaal niet zo oud, Nederlands en volks is. En dat hij veel rollen heeft gespeeld in zijn relatief korte bestaan: van slavenhaler tot boegbeeld van de KLM en mascotte van Terneuzen. Lees verder

Naaktselfies en vrouwen in jeans veroorzaken aardbevingen

In Maleisië zijn toeristen aangehouden omdat ze door naaktselfies te nemen op een heilige berg een aardbeving teweeg brachten. En volgens een Pakistaans politicus worden aardbevingen uitgelokt door vrouwen die spijkerbroeken dragen. Dat zei een Iraanse geestelijke trouwens vijf jaar geleden ook al. Twee van deze berichten kloppen, een ervan is een grap. Overigens blijkt uit een wetenschappelijk experiment dat ontblote borsten geen invloed hebben op seismische activiteit. Lees verder

Massahysterie in Zuid-Amerika door Charlie Charlie Challenge

In Mexico en Peru zijn scholieren slachtoffer geworden van massahysterie door de Charlie Challenge, waarbij kinderen met potlood en papier een geest oproepen. In Argentinië wordt onderzocht of een geval van zelfmoord verband houdt met de rage, maar de meest voorkomende verschijnselen zijn flauwvallen en stuiptrekkingen. In Nederland zijn dergelijke reacties uitgebleven. Uit onderzoek blijkt dat massahysterie in westerse landen eerder wordt getriggerd door angst voor gas, gif of terrorisme, dan voor boze geesten. Lees verder

Voor de duivel niet bang: kinderen en de Charlie Challenge

Christelijke schooldirecteuren verbieden kinderen om in de klas met twee potloden en papier de geest van Charlie op te roepen: ‘Door dit “spel” proberen geesten uit de duisternis jouw leven binnen te dringen.’ Anderen verbieden de Charlie Challenge omdat kinderen er nachtmerries van krijgen. Zijn die zorgen gerechtvaardigd? Niet meer of minder dan zorgen over griezelfilms, enge games en andere middelen waarmee kinderen zichzelf en de wereld uitdagen. En ook waarschuwingen voor de satan kunnen kinderen bang maken. Lees verder

Charlie Charlie heeft familie: Sarita Sarita, Carlos Carlos en Willy Willy

Binnen een dag of drie was hij op alle Nederlandse scholen bekend: Charlie, de Mexicaanse geest die je kunt oproepen met twee potloden en een vel papier. Was Charlie een demon, een jongetje dat zelfmoord had gepleegd, of het slachtoffer van een auto-ongeluk? En als hij uit Mexico kwam, waarom heette hij dan Charlie en niet Carlos? We gaan op familiebezoek in Venezuela en Argentinië en ontmoeten Sarita Sarita en Carlos Carlos. De Charlie Challenge: wereldomspannende jeugdcultuur in de tijd van Youtube en Twitter. Lees verder