De laatste broodjes aap van 2014 gaan deze week weg met kwantumkorting. Deel 3/3: fabeldieren, evergreens en als extraatje drie verhalen waar de jury nog niet uit is. In Frankrijk werd een tijger gespot, in Rijswijk een lynx. Een Argentijnse weerwolf haalde de wereldpers, net als een zwangere Egyptenaar. En: is het echt zo dat IS steden bombardeert met schorpioenen? En dat zeven schoolmeisjes zwanger worden tijdens een vijfdaagse excursie? Negen sterke verhalen met het kwaliteitsstempel van internationale nieuwsmedia en persbureaus.
Fabeldieren
Ook in 2014 schotelden de media ons onwaarschijnlijke dierenverhalen voor. De NOS had zelfs nieuws over een weerwolf.
Spookkatten In november fotografeerde een inwoner van het Franse Montévrain, een kilometer of veertig van Parijs, uit de verte een katachtige waarin met veel fantasie een jonge tijger was te herkennen. Tweehonderd man politie en brandweer rukten uit, een perceel werd afgezet en omwonenden werd geadviseerd zich alleen per auto te verplaatsen. Ontsnapt uit een circus, luidde de traditionele verklaring, maar er was geen circus in de buurt dat een tijger miste. Experts troffen sporen aan die duidden op een jong exemplaar, dat tot honderd kilo kon wegen.
Een dag later was het roofdier gekrompen tot ‘mogelijk een grote kat’. Nog een dag later waren de deskundigen eruit: het was zelfs geen lynx, maar gewoon een kat. Eveneens in november schrok een vrouw die haar poedel uitliet van een lynx in het Rijswijkse bos. De politie zocht de omgeving af, maar ook hier bleek het te gaan om een katachtige van het genus Veluwepoema.
Apenpak ‘Een man in een gorillapak is in een dierentuin op het Canarische eiland Tenerife door een dierenarts met een verdovingspijl uitgeschakeld. De dierenarts was door politie te hulp geroepen nadat een bezoeker van de dierentuin alarm had geslagen omdat er een gorilla zou zijn ontsnapt.
Het slachtoffer, een medewerker van het Loro Park, had zich in het kader van een oefening in het gorillapak gehesen. Hij wilde een ontsnapping simuleren om de alertheid van zijn collega’s te testen. Maar hij had kennelijk niet op de alertheid van de bezoekers en de doeltreffendheid van de dierenarts gerekend.’
Tot zover NU.nl op 5 juni 2014. Het apenpak is verzonnen door een journalist, ontdekte El Pais, net als de bezoeker die alarm sloeg, de alerte collega’s en de politie die de dierenarts alarmeerde. Bij een oefening vuurde een dierenarts per ongeluk een verdovingspijl af op een verzorger. Dat is alles.
Weerwolf In een valreeppoging om het record Rare Koppen te breken, verraste de NOS ons op 28 december met ‘President Argentinië redt jongen van vloek’. Het verhaal: ‘De president van Argentinië is peetmoeder geworden van een jongen omdat die volgens een legende in een soort weerwolf zou kunnen veranderen. Als zevende zoon van zijn vader zou Iair Tawil vervloekt zijn.
Zo’n jongen zou op de eerste vrijdag na zijn dertiende verjaardag in een lobizón veranderen, een weerwolfachtig wezen uit de Argentijnse folklore. Hij zou bij elke volle maan een onmenselijke demon worden die zich voedt met het vlees van ongedoopte baby’s en pas-gestorvenen.’
Dit bericht verhaspelt twee Argentijnse tradities. 1. Sinds 1907 kan de zevende zoon of dochter uit een gezin het petekind worden van de president. De huidige presidente, Cristina Kirchner, heeft er al een stuk of 700. Op 24 december viel de eer te beurt aan de 21-jarige Iair Tawil. 2. De zevende zoon van een zevende zoon kan veranderen in een weerwolf, de lobizón. De combinatie van die twee – president adopteert zevende zoon om hem te redden van weerwolfvloek – maakt geen deel uit van de Argentijnse folklore.
Klassiekers
De evergreens onder de broodjes aap: verhalen die van een afstand gezien vers ogen, maar waar in werkelijkheid een groen laagje schimmel op zit.
Ettertje krijgt zijn vet: onder die kop presenteert Telegraaf.nl een video in zwart-wit over een klierend kind in een supermarkt. Het joch ramt keer op keer een winkelwagentje tegen de benen van de man voor hem in de rij. Die pikt het niet langer, grijpt een pak yoghurt uit het wagentje en giet dat leeg over het hoofd van de pestkop. HLN.be zette het filmpje ook online, maar voegde er later aan toe dat het ging om een prijswinnende productie uit 2011 van de Duitse regisseur Anselm Belser. Het verhaal is veel ouder: ik noteerde al Nederlandse versies in 1991, maar het deed in Duitsland en Zweden al de ronde in de jaren zeventig.
‘Meneer, u bent zwanger!’ Een Egyptische buschauffeur die voor zijn werk een drugstest moest ondergaan, leverde uit angst voor de uitkomst urine in van zijn vrouw. De uitslag: ‘Gefeliciteerd, u bent zwanger.’ De man wist niet dat zijn vrouw in verwachting was. Aldus NU.nl en andere nieuwsmedia in november, op gezag van de BBC, die het weer had uit een Egyptische talkshow. Het is een verhaal met een meterslange baard, in Nederland en Vlaanderen vooral bekend met een wielrenner die een dopingcontrole wil ontlopen in de hoofdrol, maar al populair sinds de Middeleeuwen.
Vaste verkering In het Italiaanse Porto San Giorgio raakte een vrijend stelletje aaneen geklonken door het vacuüm dat ontstond toen zij in zee de liefde bedreven. Ze wisten het strand te bereiken, waar een voorbijganger een handdoek over hen heenlegde en een dokter belde. In het plaatselijke ziekenhuis kreeg de vrouw een injectie die bij zwangere vrouwen gebruikt wordt om de baarmoederhals te verwijden. Zo werden ze van elkaar verlost.
Dit medische noodgeval, in Nederland onder meer verspreid door het ANP, is hoogst onwaarschijnlijk en net als het voorgaande al bekend sinds de Middeleeuwen. We komen er nog uitgebreid op terug.
Toegift: drie verhalen waar de jury het nog niet over eens is
Ook deze verhalen haalden het nieuws in 2014. Definitief gedebunkt zijn ze niet, te vertrouwen evenmin.
Schorpioenbommen Terreurbeweging IS lanceert bommen die elk duizenden levende schorpioenen bevatten, aldus Metro in december. Bron is Hamish de Bretton-Gordon, voormalig hoofd biologische en chemische wapens bij het Britse leger en de NAVO, en veelgevraagd media-commentator. Waar haalt IS al die schorpioenen vandaan, en waarom is deze media-militair de enige die dit verhaal vertelt?
Aanzoek met 99 iPhones Een Chinese man kocht 99 iPhones, legde die in de vorm van een hart op de grond, en vroeg zijn vriendin daarin te gaan staan. Toen deed hij haar een huwelijksaanzoek. Volgens De Telegraaf moet deze stunt hem zo’n 67.000 euro hebben gekost. Het klinkt als een virale reclamehoax. Maar niet van Apple: de vriendin zei nee.
Zwangere schoolmeisjes Zeven Bosnische meisjes van dertien tot vijftien jaar uit Banja Luka keerden zwanger terug van een schoolreisje, meldde het AD op 24 december. Bron: de nationale gezondheidscoördinator Nenad Babici, die waarschuwt dat meisjes die zo jong al aan seks beginnen later de tol betalen in de vorm van miskramen en onvruchtbaarheid. In Bild heet de gezondheidsfunctionaris Babic en voegt hij eraan toe dat alle meisjes een abortus ondergingen en dat het gebeurde zich anderhalf jaar geleden afspeelde.
Een criticus vraagt zich af hoe waarschijnlijk het is dat een kwart van de meisjes uit een klas van 28 zwanger terugkeert van een vijfdaags schoolreisje. Bij vrijen zonder voorbehoedmiddel is de kans om in één keer zwanger te worden op een willekeurig moment van de cyclus 5 procent; alleen in de dagen voor de eisprong stijgt die kans naar 25 procent. Om thuis te komen met zeven zwangerschappen, moeten ze alle 28 wel elke dag een poging hebben gedaan. Als het verhaal waar is, natuurlijk.
Meer nieuwjaarsopruiming:
- De laatste broodjes aap van 2014 (1/3): onbegrepen satire en verkapte reclame
- De laatste broodjes aap van 2014 (2/3): verhalen voor het goede doel en als propaganda