« Dankbare terrorist waarschuwt weldoeners voor aanslag in Sydney
Nieuwjaarsopruiming: de laatste broodjes aap van 2014 (2/3) »

Nieuwjaarsopruiming: de laatste broodjes aap van 2014 (1/3)

2014 was weer een sterk broodjeaapjaar. Elke week stroomde de inbox vol met hoaxes, geruchten en andere sterke verhalen die om aandacht riepen. Het was vaak moeilijk kiezen. Daarom alsnog: 18 verhalen uit 2014 die te sterk zijn om te geloven, maar te goed om te negeren. Deel 1/3: serieus genomen satire en als nieuws vermomde reclame. Een seniorenorgie met dodelijke gevolgen, halal prostitutie in de Hete Halve Maan, en andere verkeerd begrepen grappen en valse virals. Ook te lezen als een kleine cursus: hoe word ik met weinig middelen wereldberoemd?

Onbegrepen satire

Ook in 2014 werden journalisten weer het slachtoffer van buitenlandse broertjes van De Speld: jokers die de taal van de nieuwsmedia zo goed spreken, dat hun grappen soms voor echt worden versleten.

Seniorenorgie Een seksfeest voor 65-plussers in het Belgische Charleroi kostte zeven van de tweeduizend deelnemers het leven. ‘Op het feestje waren ook twee doktoren aanwezig, maar die beseften al gauw dat ze het met zijn tweeën niet aankonden. Door de paniek die ontstond om de eerste slachtoffers, kregen enkele andere aanwezigen ook een hartaanval.’ Serieuzere media negeerden dit nieuws, maar op nujij.nl, het VIVA-forum en andere populaire sites was het een hitje in oktober. Bron: de Waalse fake-nieuwssite Nordpresse.

Het bericht werd ook opgepikt door Russische media, die het drama opvoerden als typisch voor het decadente Westen. In een interview met een Russische nieuwssite vertelt auteur ‘Vincent Flibustier’ dat hij zijn satirische pulp schrijft uit woede over het tabloidnieuws van uitgeverij Sudpresse. En uit teleurstelling omdat hij met zijn eigen serieuze artikelen zo weinig lezers trok.

Halal prostitutie In mei kondigde Nordpresse de opening aan van een Amsterdams bordeel met ‘halal prostituees’: Le Croissant Chaud (het Warme Croissantje, maar ook: de Hete Halve Maan). De werkneemsters bidden vijf keer per dag en gebruiken geen drugs en alcohol. Bedrijfsleider: Jonathan Swift. Het verhaal kreeg vooral bekendheid via sites voor Marokkanen in Europa.

Jezus is zwart Billy Landers, een dertienjarige blanke jongen uit Alabama, beleefde tijdens een operatie een bijna-doodervaring, aldus de Belgische nieuwssite HLN.be in augustus, Toen hij weer bijkwam, vertelde hij dat hij in de hemel Jezus had ontmoet: ‘Hij is zwart.’ De engelen waren ook zwart, zei Billy, en keken toe terwijl blanken basketbal speelden. De vader van de jongen is een bekend lid van de Ku Klux Klan, en verklaarde tegen verslaggevers: Het is duidelijk dat mijn zoon aan een soort schizofrenie lijdt. Het is onmogelijk dat Jezus zwart is. Bron: de Amerikaanse website Stuppid.com. (Ja, met twee p’s.) AD.nl publiceerde het verhaal ook, maar heeft het snel geschrapt.

Sluikreclame

Ook in 2014 ontpopten veel virale verhalen zich weer als verkapte reclame.

Seks in ruil voor reis Gezocht: knappe, rijke Chinese mannen van onder de dertig maar boven de 1.75 meter, die in ruil voor een nacht met mij mijn reis en verblijf in hun stad willen betalen. Met die advertentie veroverde de 19-jarige Ju Peng in oktober het Chinese sociale netwerk Weibo en vervolgens de wereldmedia. In Nederland werd het verhaal onder meer gebracht door NOSop3 – en later gecorrigeerd: het ging in werkelijkheid om reclame voor de dating-app Youjia, een Chinese versie van Tinder. RTL Nieuws is nog altijd niet uit de droom. En op Ju Pengs Facebookpagina verschijnen nog steeds updates: ‘Always keep your smile. That’s how I explain my long life.’

Wondersmartphone De Finse startup Vsenn maakte gadgetliefhebbers over de hele wereld gek met een stroom persberichten over een revolutionaire smartphone met fantastisch geluid, kolossaal geheugen, draadloos oplaadbaar en met een besturingssysteem naar keuze. In december onthulde tech-journalist Dennis de Vries na enig speurwerk dat zowel bedrijf als apparaat een hoax zijn van iemand die onder de naam ‘Helder Vicente’ mailt vanuit Lissabon. Vicente houdt vol dat zijn bedrijf en de telefoon bestaan, maar heeft tot nu toe niet meer laten zien dan persberichten.

Borstentruc(k) Het Moskouse reclamebedrijf AdvTruck maakte reclame voor zichzelf door dertig vrachtwagens met een enorme foto van borsten erop door de stad te laten rijden. En toen gebeurde er dit.

Spitsnieuws, 15 oktober 2014De onbedoelde gevolgen van AdvTrucks reclamecampagne trokken in oktober wereldwijd media-aandacht. Maar in werkelijkheid was het verhaal over de 500 ongelukken zelf de reclamestunt, ontdekte de Franse site Hoaxbuster. In lokale Russische media, en zelfs op een site over auto-ongelukken, was de piek van 500 crashes op een dag niet terug te vinden.

De truc doet denken aan het verhaal over marktonderzoeker James Vicary, die in de jaren vijftig de consumptie van popcorn en cola in de bioscoop opdreef met subliminale reclame. Ook dat was een hoax, die nog jarenlang in studieboeken is herhaald.

Lees ook: Nieuwjaarsopruiming: de laatste broodjes aap van 2014 (2/3): activisme en propaganda. Zwitsers eten kattenvlees, een Syrisch jongetje trotseert een kogelregen om zijn zus te redden en een Koerdische vrouw doodde honderd IS-strijders.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *