« Mini-college: Waarom zijn broodjes aap zo hardnekkig?
De dankbare zakkenroller »

Moslims vernielen kerstmarkt in Litouwen? Nee: rellen in de VS

Nepnieuws is voorspelbaar en vaak makkelijk te checken. Een van de soorten berichten om nu verdacht op te zijn, is nieuws over moslims die kerstbomen en kerstmarkten aanvallen. Het filmpje van ‘islamitische migranten’ die in Litouwen een kerstmarkt vernielen, dat sinds 14 december op Nederlandse sociale media circuleert, is vals. Het gaat feitelijk om een video van rellen bij een honkbalstadion in Baltimore in april 2015. Hier is hoe je dat binnen vijf minuten kunt checken.

Op 15 december retweetten financieel expert Ab Flipse en vervolgens fractievoorzitter van de PVV Almere Toon van Dijk een tweet van het account @JPY_kurdish. De laatste is volgens zijn of haar twitterbio onder meer christen, Trump-aanhanger en supporter van de Koerden.

tweet-over-kerstmarkt-litouwenHet filmpje toont een massale vechtpartij, waarbij onder meer met afvalbakken wordt gesmeten. Volgens de tweet zien we islamitische immigranten die een kerstmarkt vernielen in Litouwen. Is dat zo? We maken een screenshot van het eerste beeld…

is-dit-litouwen… gaan naar Google Images, en klikken op het camera-icoontje.

google-imagesWe uploaden het screenshot en laten Google zoeken naar gelijke beelden. Het eerste resultaat is meteen raak: de video is in april 2015 gemaakt in Baltimore – ongeveer 7.000 kilometer ten westen van Litouwen.

baltimore-protestersAndere nieuwspagina’s en een uitgebreid Wikipedia-artikel geven context: het gaat om rellen na de dood van een zwarte arrestant in een politiebusje. De complete check vroeg ongeveer vijf minuten.

Tenslotte deel je je factcheck via sociale media. Zie het als een service om de discussie niet te vervuilen met onwaarheden. Zoals je anderen helpt door snoeppapiertjes en hondenpoep op te ruimen op straat.

Meer over het checken van foto’s en video’s op sociale media:
Foto van ‘slavinnen van IS’ is beeld van religieuze processie
Video’s checken: vluchtelingen rellen in 2015? Nee, Duitsers in 2011

4 thoughts on “Moslims vernielen kerstmarkt in Litouwen? Nee: rellen in de VS

  1. Ontzenuwen is één ding, maar ik neig steeds meer naar ‘naming and shaming’ van mensen die valse berichten doorsturen, vooral als er duidelijk ook een vals motief achter zit. Neem het bericht dat onlangs circuleerde over een asielzoeker die een vrouw van de stationstrap in Leeuwarden afschopte. Het filmpje in kwestie is zeker schokkend – maar het is geen asielzoeker maar (denkt de politie nu) een Bulgaar en het was zeker niet Leeuwarden, maar de metro in Berlijn. Het moedwillig framen en stigmatiseren stopt niet als we alleen weerleggen: dat is dweilen met de kraan open en die kraan moet zo dicht mogelijk gedraaid. Overigens heb ik geen idee of ‘naming and shaming’ helpt: soms denk ik wel eens dat sommige mensen volledig feiten vrij leven en absoluut niets verkeerds zien in het verspreiden van leugens, zolang ze maar passen bij hun mening…

  2. Ik betwijfel het effect van ‘naming and shaming’. Ook in dit geval: de verspreiders van de valse tweet uit dit stukje weten dat ze een onwaar bericht verspreiden, maar hebben het niet verwijderd.

  3. Ook ik zie vaak de gekste dingen voorbij komen op facebook, zoals de foto van zogenaamde Europeanen die naar Marokko zouden zijn gevlucht wat in werkelijkheid Albanezen waren. Maar bij het bovenstaande voorbeeld zie ik wel gelijkenis in de vorm van de afbeelding, maar toch echt twee verschillende foto´s. Hoe kan dat?

  4. De foto’s verschillen omdat het stills zijn die op verschillende momenten zijn gemaakt, maar wel uit dezelfde video. Als je de video’s bekijkt, zie je twee maal hetzelfde filmpje, gemaakt in Baltimore.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *