« Voor de duivel niet bang: kinderen en de Charlie Challenge
Naaktselfies en vrouwen in jeans veroorzaken aardbevingen »

Massahysterie in Zuid-Amerika door Charlie Charlie Challenge

In Mexico, Peru en andere Zuid-Amerikaanse landen zijn scholieren slachtoffer geworden van massahysterie door de Charlie Challenge, waarbij kinderen met potlood en papier een geest oproepen. In Argentinië wordt onderzocht of een geval van zelfmoord verband houdt met de rage, maar de meest voorkomende verschijnselen zijn flauwvallen en stuiptrekkingen. In Nederland, waar Charlie ook populair is onder scholieren, zijn dergelijke reacties uitgebleven. Uit onderzoek blijkt dat massahysterie in westerse landen eerder wordt getriggerd door angst voor gas, gif of terrorisme, dan voor boze geesten.  

Hoewel scholieren in Zuid-Amerika Charlie Charlie in allerlei varianten al jaren kennen, werd het ook daar pas een rage in mei. Sociale media verspreidden het recept, schoolbesturen, geestelijken en gezondheidsautoriteiten waarschuwden voor de gevolgen – en in een groot deel van Zuid-Amerika begonnen leerlingen bij bosjes om te vallen. Een duidelijk geval van massahysterie.

Onderzoekers noemen het mass psychogenic illess: collectieve ziekteverschijnselen met een psychische oorzaak, die zich vaak voordoen op scholen of onder fabrieksarbeidsters. De slachtoffers zijn meestal meisjes of vrouwen. De ‘besmetting’ wordt overgedragen doordat leerlingen de symptomen van anderen zien of er via media – sociale media en nieuwsmedia – mee in aanraking komen.

Schuimbekken

Gezien de massale populariteit van het Charlie-ritueel, ook in Zuid-Amerika, gaat het bij de volgende gevallen om extreme reacties. Maar er zit wel een patroon in: de hysterie-metertjes slaan in dit deel van de wereld verder uit dan in Nederland.

Op het Caribische eiland Antigua werden vijf leerlingen van Jennings Secondary School naar huis gestuurd omdat ze in de klas de Charlie Challenge hadden gedaan. Toen andere scholieren hoorden dat er in de school geesten waren opgeroepen, werden ze bang. Een aantal viel flauw, anderen hadden stuipen. Uit voorzorg ging de school eerder dicht, maar ook onderweg naar huis bleven leerlingen flauwvallen; sommigen probeerden zelfs uit de bus te springen. Leerlingen van de school hebben al langer last van mysterieuze aandoeningen.

In Peru begon een leerling te stuiptrekken en schuimbekken na het oproepen van Charlie. Elders in het land raakten acht jongeren tussen de 14 en de 19 in trance. Ze zagen een wezen verschijnen dat overdekt was met tatoeages en dat horens droeg waaruit bloed droop. De leerlingen stootten keelklanken uit, ze moesten overgeven en hun ogen draaiden weg zodat alleen het wit nog te zien was. In een kerk ging een pastoor de demonen te lijf met gebed. ‘We zullen je overwinnen, Satan’, riep hij, en verzekerde hen dat ze niet een enkele geest hadden opgeroepen, maar een heel legioen.

Exorcist

In Mexico zagen medewerkers van het Rode Kruis in de stad Oaxaca 20 gevallen van Charlie-hysterie in drie dagen. Scholieren meldden zich met stuipen, hartkloppingen en ademhalingsmoeilijkheden. In Guadalajara werden minstens vijftien kinderen bevangen door Charlie: ze stopten met eten en konden niet meer slapen. In een derde brandhaard dreef een exorcist Charlie uit bij twee kinderen van zes en zeven.

In het Noord-Braziliaanse Boa Vista kon zelfs de politie de zaak nauwelijks aan. Acht leerlingen van 14 en 15 werden onwel. De vier die er het slechtst aan toe waren, rolden met hun ogen, spraken met een basstem, hadden maagkramp en vielen flauw. Toegesnelde agenten, op zoek naar geestelijke bijstand, reden met de jongeren langs drie kerken die gesloten bleken. Bij de vierde troffen ze een pastoor die uitkomst bood. Tijdens het exorcisme begon een van de agenten eveneens te gebaren en te schreeuwen, maar ook hij kon door de pastoor worden gekalmeerd. ‘Ik heb in mijn 25 jaar bij de politie nog nooit zoiets moeilijks meegemaakt’, zei een een collega. ‘We zijn niet voorbereid op dit soort spirituele toestanden.’

Ook op een school in Manaos ontstond chaos: meisjes vielen flauw en hadden epileptisch aandoende stuipen, nadat een van hen had geroepen dat ze de demon Charlie zag.

In Argentinië onderzoekt de politie een geval waarbij een scholier zelfmoord pleegde, een tweede een poging daartoe deed en een derde van huis wegliep. Er gaan verhalen over een ‘zelfmoordpact’, waarbij jongeren Charlie degene lieten aanwijzen die als eerste dood zou gaan. Volgens een bewindspersoon van het Ministerie van Volksgezondheid is het probleem van zelfmoord onder jongeren echter algemener en was Charlie geen oorzaak maar aanleiding.

Homoseksuele demon

Op het eerste gezicht is de Charlie Challenge een voorbeeld van een wereldwijde internethype: van Urk tot Fiji – alle scholieren spelen precies hetzelfde spelletje. Maar als je beter kijkt, zie je dat het veel uitmaakt waar Charlie landt. Het sterkste voorbeeld is de unieke identiteit die hij kreeg op de Bahama’s, waar Charlie een homoseksuele demon is. Directrice Myrtle McPhee van de Anatol Rodgers High School op het eiland Nassau zag zelf de potloden bewegen op video’s: ‘Voor mij ziet het er echt uit. Je kunt hier geen risico’s mee nemen.’ McPhee legt uit: ‘Het idee is dat Charlie homoseksueel is. Dus als de leerlingen iets zeggen met een homoseksuele, of in het algemeen een seksuele ondertoon, lijken de potloden te bewegen.’ Op uitnodiging van McPhee kwamen een stuk of twintig geestelijken biddend het terrein van de school ontdoen van Charlie.

Autoriteiten wakkeren hysterie aan

De slachtoffers zijn in deze gevallen leerlingen, maar het zijn autoriteiten – schooldirecties, geestelijken, overheid, politie – die het geloof in boze geesten bekrachtigen en daarmee het gedrag van de slachtoffers legitimeren. Vaak is er sprake van een geschiedenis: in Mexico, bijvoorbeeld, werden in 2006 en 2007 al zeshonderd meisjes op een katholieke kostschool bevangen door hysterie. De aanleiding was de schorsing van een meisje dat met een ouijabord had geprobeerd de uitslag van een basketbalwedstrijd te beïnvloeden. de problemen begonnen toen het gerucht de ronde ging doen dat zij de school had vervloekt.

In ons land zal zo’n uitbraak van bezetenheid niet snel voorkomen. Demonen zien en collectief schuimbekken en stuiptrekken behoren niet tot het gedragsrepertoire van westerse pubers. Typischer voor onze streken zijn extreme reacties op angst voor terrorisme, gas, of gif, zoals bij de Belgische colacrisis van 1999: in het plaatsje Bornem bij Antwerpen werden 33 leerlingen van een middelbare school naar het ziekenhuis gebracht omdat ze zich beroerd voelden na drinken van blikjes cola. De kwaal verspreidde zich naar andere Belgische scholen, maar de oorzaak bleek uiteindelijk niet verontreinigde cola, maar sociale besmetting.

Scholieren uit Latijns Amerika kunnen ook door andere angsten dan die voor geesten massaal in katzwijm vallen. In Colombia vielen in El Carmen de Bolívar vorig jaar – zoals eerder beschreven op deze site – honderden meisjes flauw, ogenschijnlijk in reactie op de inenting tegen het HPV-virus. In dezelfde plaats vallen nu meisjes ten prooi aan de Charlie-hysterie.

In Nederland gelooft een minderheid van schooldirecties, jongerenwerkers en andere autoriteiten in boze geesten. Dat ook politieagenten (zoals in Brazilië) of het Ministerie van Onderwijs (zoals in Suriname) ervoor waarschuwen, is niet te verwachten. Het is dus onwaarschijnlijk – maar ook weer niet geheel uit te sluiten – dat leerlingen van een evangelische of reformatorische school op een dag en masse demonen met van bloed druipende horentjes zullen zien.

Meer over de Charlie Challenge op deze site:

Charlie heeft familie: Sarita Sarita, Carlos Carlos en Willy Willy
Voor de duivel niet bang: kinderen en de Charlie Challenge

One thought on “Massahysterie in Zuid-Amerika door Charlie Charlie Challenge

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *