« Zeeslangen en komkommers: woorden voor nepnieuws rond 1900
Deense koning droeg de jodenster »

Komkommers, zeeslangen, canards en faits divers (2017)

Komkommers, zeeslangen, canards en faits divers. Nederlandse kranten (1850-1950) als sagenmedium. Volkskunde nr. 3 (2017), blz. 291-318.

Ook in de jaren 1850-1950 publiceerden Nederlandse kranten regelmatig berichten die onderzoekers van verhaalfolklore nu zouden karakteriseren als ‘sage’ en die bij een groot publiek bekend staan als nepnieuws. De massale digitalisering van historische kranten maakt het mogelijk om de volgende vragen te beantwoorden: Welke termen gebruikten journalisten in deze periode voor zulke verhalen? In hoeverre komen hun concepten overeen met die van hedendaagse journalisten en verhaalonderzoekers? Welke retorische middelen gebruikten ze om lezers van hun betrouwbaarheid te overtuigen als ze een aanvechtbaar verhaal publiceerden?

Om de waarden van amusement en betrouwbaarheid met elkaar te verzoenen, labelden journalisten onbetrouwbare berichten vooral als ‘zeeslangen’ en zonderden ze deze af in het reservaat van de komkommertijd. Als verantwoordelijken wezen zij de combinatie aan van een publiek dat in een nieuwsarme periode bleef verlangen naar faits divers, en minder gewetensvolle en professionele journalisten die in die behoefte voorzagen met overdreven of verzonnen nieuws over extremen en anomalieën. Vooral de door commercie gedreven Amerikaanse pers werd verantwoordelijk gehouden voor de verbreiding van vals komkommernieuws.

Burger, P. (2017). Komkommers, Zeeslangen, Canards en Faits Divers. Nederlandse Kranten (1850-1950) als Sag… by burgerjp on Scribd

One thought on “Komkommers, zeeslangen, canards en faits divers (2017)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *