Zoeken inbrekers hun slachtoffers tegenwoordig op Facebook en Twitter? Ook dit jaar waarschuwde de politie aan het begin van de zomervakantie weer: vertel niet op sociale media dat je ver van huis bent. Het is, net als de lijstjes met geheime tekens die inbrekers op huizen zouden zetten, een broodje aap van de politie, gesponsord door beveiligingsbedrijven en luie journalisten. Echte inbrekers lopen op straat, zo blijkt ook uit een slim afstudeeronderzoek van een Amsterdamse criminologiestudente. Ze kijken naar je sloten, niet naar je Facebookupdates.
Het is een traditie, zoals de berichten over de nieuwe haring, het eerste kievitsei en de koeien die weer de wei in gaan: aan het begin van de zomervakantie waarschuwen politie en nieuwsmedia voor inbrekers die hun werk doen tijdens onze vakantie.Vaste prik zijn daarbij de laatste jaren vermaningen om je afwezigheid niet bekend te maken via sociale media.
Gaat U binnenkort op een welverdiende vakantie. Zet dit niet op social media. Inbrekers lezen ook. Fijne vakantie
— John Timmers (@Wijkz_Berestein) 18 juli 2013
Vakantietweets, zegt ook de site van het AD, zijn voer voor inbrekers. Maar hoe weten die agenten en journalisten dat?
Reclame voor beveiligingsbedrijven
Het miezerige beetje onderzoek waaruit een verband zou blijken tussen inbrekers en sociale media is verkapte reclame voor beveiligingsbedrijven, stelden factcheckende journalistiekstudenten al eens vast. Ook de dit seizoen populaire infographic over de manier waarop inbrekers sociale media gebruiken, komt uit die hoek: de maker is een Britse fabrikant van deuren en hang- en sluitwerk.
Uit steviger onderzoek naar de werkwijze van echte inbrekers (pdf) blijkt dat die zich vooral bedienen van schroevendraaier en koevoet en niet van Hootsuite of Tweetgrid – sociale media worden niet eens genoemd. Tachtig procent van de inbraken wordt gepleegd door gelegenheidsdieven, die op straat zoeken naar huizen die een goede buit beloven en waar ze zonder moeite naar binnen en een paar minuten later weer naar buiten kunnen komen. Is het ene huis te goed beveiligd, dan kijken ze bij de buren.
Liever dan in de zomer breken ze in tijdens de donkere wintermaanden, een trend die wordt bevestigd door het Verbond van Verzekeraars: Kerst en Oud & Nieuw, dat is pas een riskante tijd.
Experiment
Het laatste onderzoek naar de werkwijze van inbrekers is uit 2009. Sindsdien zijn sociale media populairder geworden en zijn er meer diensten bijgekomen die anderen vertellen waar je je bevindt, zoals Foursquare. Zouden ook inbrekers sindsdien handiger zijn geworden met sociale media? Waarschijnlijk niet, suggereert het slimme experiment waarop de Amsterdamse criminologiestudente Linda Nagelhout in juli van dit jaar afstudeerde.
Nagelhout gaf vijftien studenten van de politieacademie de opdracht om in twee uur zo veel mogelijk geschikte adressen te vinden om in te breken. Negen mochten daarbij sociale media gebruiken, de rest moest ouderwets de straat op. Die laatste groep vond gemiddeld 8,5 veelbelovende huizen (open raam, rustige buurt, goede vluchtroute, geen beveiliging). De socialemediagroep deed het veel slechter en vond met veel moeite nog geen twee adressen per persoon. Statusupdates over avondjes uit en weekendjes weg leverden vaak niets op, omdat de bijhorende adresgegevens niet te achterhalen waren of omdat de doelwitten om andere redenen ongeschikt waren. Eén aankomende agent streepte een adres door toen hij een foto zag van de bewoner, ‘iemand die ik liever niet zou tegenkomen in het donker’.
De ouderwetse methode om doelwitten te vinden, concludeert Nagelhout, blijft efficiënter.
Niet eens een smartphone
Veel agenten lijken de waarschuwing tegen vakantietweets zelf niet zo serieus te nemen: het AD betrapte er een paar in Capelle aan den IJssel en Metro vond zelfs vijftien wijkagenten die hun vakantieplannen hadden rondgetwitterd. Misschien omdat zij dezelfde ervaring hebben als deze sceptische politieagent uit Dordrecht:
Preventie is goed. Bewuster om je huis heen kijken of je inbrekers geen kansen geeft ook. […] Ook het gebruik van Social Media is hier niet anders. Geef niet teveel weg. […] Toch heb ik nog geen inbreker ontmoet die door middel van Social Media zijn huisjes uitzoekt tijdens de vakantie. De inbrekers die ik tot nu toe heb aangehouden hadden vaak niet eens een smartphone.
Update (20 december 2013): Linda Nagelhout heeft inmiddels een artikel geschreven over haar scriptie, dat bekroond is met een geldprijs en een publicatie in het tijdschrift Secondant.