« Het briefje op de voorruit: sorry – maar niet heus
Franse anti-complotcampagne ontploft in gezicht overheid »

Hij rookte in bed. Het redde zijn leven

In 1887 beleefde een man een bloedstollend avontuur in een hotel in Oost-Pruisen. Hij was met zijn kleren aan op bed gaan liggen, las een krant en rookte een sigaret. Toen hij wat as op het tapijt naast het bed liet vallen en keek of de vonk uit was, zag hij hoe van onder het bed een hand werd uitgestoken, die de vonken uitdrukte. Hij kon zijn ogen niet geloven. Om zeker te zijn dat hij zich niet vergist had, liet hij nog een keer gloeiende as op de grond vallen en weer zag hij de geheimzinnige hand voor de dag komen om de vonken te doven.

Met een sprong was hij uit zijn bed. In vliegende haast snelde hij de kamer uit en deed de deur op slot. Hij sloeg alarm en met de nodige voorzorgsmaatregelen drong men de kamer binnen. Nog net op tijd om een boom van een kerel te verhinderen om door het venster te ontvluchten. Hij werd gevangen genomen en hij bekende dat het zijn plan was geweest de reiziger ‘s nachts te beroven.

Zo stond het op 26 april 1887 in een krant voor Nederlandse immigranten in de VS, De Grondwet, die zich weer baseerde op ‘een Duitsch blad’.

Brandweerman

Het verhaal over de hand onder het bed is een van de virale krantenverhalen uit de negentiende eeuw. Tijdens het doorvertellen werd het steeds gedetailleerder. Acht jaar later, op 26 maart 1895, toen De Grondwet het nog eens afdrukte, speelde het ‘in eene kleine Hongaarsche stad bij Pressburg’ en rookte de reiziger een sigaar. Hij ontsnapte door een list:

Bij zich zelf overleggende hoe hij het best hulp kon roepen, kwam onze reiziger op den inval, halfluid als tot zich zelf te zeggen: “Br.! wat is het koud, ik zal mijn overjas halen.” Met deze woorden sprong hij uit het bed, deed vlug de deur open en sloeg alarm. Met vereende krachten werd de insluiper overmand. Hij bekende, dat hij het plan om te stelen had beraamd, omdat hij gezien had, dat de reiziger vrij wat geld bij zich had. Als gewezen brandweerman had hij echter niet over zijn hart kunnen verkrijgen het kleed vuur te laten vatten, en zoo had hij zich verraden.

Pioche Weekly Record (Nevada), 7 maart 1908

Pioche Weekly Record (Nevada), 7 maart 1908

Een dolk en een revolver

Vijf jaar later had de reiziger ook een naam. Volgens De Tijd (30 augustus 1900), heet hij Frans Schütze. Schütze kreeg van zijn chef de opdracht om per fiets een forse som geld te gaan bezorgen. Vanuit Schweidnitz in Silezië bereikte hij Boersdorf, waar hij in een hotel overnachtte. Verder alles als voorheen, met de toevoeging dat de overvaller in het bezit bleek van een grote dolk en een revolver.

De namen wijzen op een Duitse oorsprong, en inderdaad is het verhaal ook te vinden in een krant voor Duitse immigranten in de VS, de Indiana Tribüne van 25 september 1900.

Ontsnapt

En het verhaal over de hand onder het bed bleef groeien. Op 19 mei 1908 drukte de Australische krant Armidale Express and New England General Advertiser een uitvoerige versie af in de ik-vorm, gesitueerd in het Grand Hotel de la Paix te Genève. Nu kreeg ook de rover een naam: ‘ene Joseph Fabrenne, die enkele dagen eerder, na twee agenten verwond te hebben, uit de gevangenis was ontsnapt waar hij zijn berechting afwachtte wegens een poging tot inbraak.

Australische kranten bleven het verhaal afdrukken tot in 1913. Daarna verdwijnt het uit zicht, om aan het eind van de twintigste eeuw nog even op te duiken in een Duitse en in een Japanse verzameling broodjeaapverhalen.

Foto: Pixabay (publiek domein)

Bronnen
Bredmich, R.W. (1991). Die Maus im Jumbo-Jet. Neue sagenhafte Geschichten von heute. München: Beck, pp. 61-63.
sluiten

2 thoughts on “Hij rookte in bed. Het redde zijn leven

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *